หนึ่งในสิ่งที่ทำให้ออตโตมานล่มสลาย

พงษ์ระพี เตชพาหพงษ์

อจ Yann LeCun จัดหนักทวีตอีกรอบเรื่องที่มีคนเรียกร้องให้หยุดพัฒนา AI 6 เดือน โดยครั้งนี้แกยกประวัติศาสตร์จักรวรรดิออตโตมาน ที่รุ่งเรืองสุดในช่วงปี 1400+ โดยเฉพาะเมเหมดที่สอง ที่ถล่มเมืองคอนสแตนติโนเบิลได้ และปิดฉากจักรวรรดิโรมันที่ยิ่งใหญ่นับพันปี (ใครสนใจไปดูซีรีย์ใน netflix นะ มีสองซีซันละ)

แต่ในช่วงเวลานั้นเป็นช่วงที่กูเต็นเบิร์กคิดค้นแท่นพิมพ์ได้สำเร็จ ในเวลาไม่กี่สิบปีหลังจากนั้น ทำให้เกิดสำนักพิมพ์ โรงพิมพ์มากมาย หนังสืออกมาทะลัก ความรู้ต่างๆก็เริ่มเดินทางไปทั่วโลก แต่แปลกออตโตมานกลับกลัวหนังสือ กลัวชาวบ้านมีความรู้ กลัวเรื่องความเชื่อศาสนาจะสั่นครอน กลัวชาวบ้านฉลาดขึ้นกว่าคนส่วนน้อยในกำแพง ก็เลยออกกฏ จำกัดการครอบครองหนังสือ ทำให้หนังสือหายาก มีราคาแพง หวังให้ชาวบ้านโง่ดังเดิม

แต่นั่นหารู้ไม่ว่าอีกฟากหนึ่งของยุโรปเขาไม่ได้คิดอย่างนั้น เขาเดินหน้าต่อ และท้ายสุดก็พายุโรปเข้าสู่ยุคตื่นรู้ทางปัญญา วิทยาศาสตร์เจริญ เทคโนโลยีใหม่เกิด ส่วนจักรวรรดิออตโตมานที่เคยยิ่งใหญ่ รุ่งเรือง ก็เริ่มถดถอยลงเรื่อยๆ และล่มสลายปิดจ๊อบเมื่อสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง

อจ Yann ยกเรื่องนี้มาเปรียบเทียบได้เจ็บแสบ พอๆกับต้นทวิตที่พูดเรื่องการประท้วงเครื่องจักรทอผ้า เทคโนโลยีล้ำยุคที่จะมาแทนแรงงานคน กลุ่มนี้เรียกว่ากลุ่ม “Luddites”

ผมว่าศึกษาเรื่อง AI ถ้าเข้าใจเรื่องเทคโนโลยีแล้ว เรื่องที่ไปที่มา ประวัติศาสตร์ก็เป็นเรื่องที่ควรค่าแก่การศึกษาอย่างยิ่ง การยกตัวอย่างของอจ Yann แต่ละอันไม่ธรรมดาเลยจริงๆ